آبا ترازنامه مهم است؟ چگونه به شما کمک میکند؟

تحلیل بنیادی صورت‌های مالی یکی از مهم‌ترین مسائلی است که سرمایه گذار نیاز به دانستن آن دارد و دانستن اندک صورت‌های مالی و اقلام آن، بسیار حائز اهمیت است.

ترازنامه یکی از صورت‌های مالی است که به صورت حداکثری چه از طریق کسب دانش و چه به صورت پرسیدن از اشخاص آگاه، باید به آن توجه شود. ترازنامه تصویر کلی از یک شرکت است و دوره مالی را نشان می‌دهد که مورد توجه تمامی فعالان اقتصادی قرار می‌گیرد.

ترازنامه گزارشی است که مشخص می‌کند وضعیت دارایی، بدهی و سرمایه یک واحد اقتصادی در یک زمان مشخص به چه شکل است. در واقع اهمیت ترازنامه به حدی است که می‌توان آن را به عنوان وضعیت یک واحد اقتصادی در قالب تصویر در نظر گرفت.

ترازنامه باید توسط حسابرس و در پایان دوره‌های مالی تهیه شود. این گزارش از ۳ بخش اصلی دارایی، بدهی و سرمایه تشکیل می‌شود که معادله اصلی حسابداری را تشکیل می‌دهند. وضعیت کلی یک ترازنامه باید شبیه به معادله اصلی حسابداری باشد.

به زبان ساده، ترازنامه می‌گوید که یک شرکت چه میزان دارایی، چه مقدار بدهی دارد و صاحبان شرکت چه مقدار سرمایه‌گذاری کرده اند.

حقوق صاحبان سهام به علاوه میزان دیونی که بر عهده شرکت است، ارزش دارایی را تشکیل می‌دهند. اولین گام در تحلیل یک شرکت با استفاده از ترازنامه، توجه به مجموعه و ترکیب دارایی‌ها است. بنابراین، باید به این نکته توجه شود که آیا دارایی‌های امسال نسبت به سال گذشته حالت پنجره ای نباشد و باعث فریب خریدار سهام نشود.

اگر پاسخ منفی است، علت را باید جویا شد. اگر شرکت بخشی از دارایی‌های خود را به فروش رسانده، علت فروش چه بوده و آیا از سر اصرار و ناچاری این کار انجام گرفته و یا قادر نبوده بخشی از حساب‌های دریافتی خود را وصول کند و آنها را جز مطالبات قرار داده و از ترازنامه شرکت حذف کرده است.

ترازنامه صورت وضعیتی است که عملکرد یک ساله واحد اقتصادی را در آخرین روزکاری به سهامدار و صاحبان سهام و کسانی که قصد خرید آن سهام را دارند , نشان می‌دهد.

برای به دست آوردن روند بلندمدت کار، اصل تناظر و قیاس را باید در نظر گرفت و باید ترازنامه‌های بسیاری را با ترازنامه‌های قبلی مقایسه کرد و صورت های سود و زیان هم حائز اهمیت است.

مشکل ترازنامه این است که تغییر ارزش پول در اعداد آن تاثیرگذار نیست، به این معنا که ارزش دفتری ثبت می‌شود و تورم بر آنها تاثیر نمی‌گذارد.

دارایی ها در ترازنامه

اگر بخواهیم یک ترازنامه مالی را مورد بررسی قرار داده و جزئیات آن را ارزیابی کنیم، باید بگوییم که اولین موردی که افراد حین مطالعه یک ترازنامه با آن مواجه می‎شوند، شامل دو بخش اصلی دارایی‎ها و بدهی‎ها می‎شود.

ارزش دارایی‌ها به دو طبقه جاری و غیرجاری تقسیم می‌شود.

دارایی‌های مشهود که قابل رویت است اما دارایی‌هایی که ملموس نیست را دارایی‌های نامشهود می نامند.

معیار طبقه بندی دارایی‌ها بر حسب مدت زمان نقدشوندگی آن است. بر این اساس، دارایی‌های جاری زیر یک سال و بیشتر از یک سال به پول تبدیل می‌شوند.

دارایی‌های جاری در ترازنامه شامل پول نقد، سرمایه گذاری‌های جاری، مواد و کالاها و حساب‌های قابل نقد شدن، اوراق بهادار قابل فروش، پیش پرداخت‌ها و سفارشات است.

اما دارایی‌های غیرجاری، مجموعه دارایی‌هایی است که دارای عمر طولانی‌تری هستند و آنها را با زمان نقدشوندگی بیش از یک سال می‌شناسند.

دارایی‌های غیرجاری شامل دارایی‌های ثابت، ماشین آلات، دارایی‌های نامشهود، سرمایه گذاری‌های بلند مدت است و به دلیل طول عمر خود، اغلب مشمول هزینه استهلاک هستند که در طول زمان اتفاق می‌افتد.

در دارایی‌های جاری باید نگاه خود را نسبت به سهامی که قصد خرید آن را داریم تعیین کرده و چشم اندازی برای آن تعریف کنیم.

در خرید سهام باید بدانیم که آیا سهامی که قصد خرید آن را داریم، چشم انداز بیش از یک سال یا کمتر از یک سال است. در برخی از شرکت‌ها با دستکاری در اقلام ترازنامه می‌توانند تصویر غیر واقعی را به خریدار سهام نشان دهند اما آن سهامدار زیرک با قیاس ترازنامه شاید بتواند به راحتی و سادگی مشخص کند، سهامی که قصد خرید آن را دارد، خوب است یا خیر؟

بدهی‌های جاری و غیرجاری

منظور از بدهی، طلب دیگران از شرکت است. بدهی‌ها به دو بخش بدهی‌های جاری و غیرجاری تقسیم می‌شوند. و معیار طبقه بندی بدهی‌ها در ترازنامه به زمان و عمر بدهی، دسته بندی و طبقه بندی شرکت‌ها است.

بدهی‌های جاری منظور تعهداتی است که شرکت انتظار دارد تا یک سال آتی تسویه ‌شوند و بدهی غیرجاری شامل تعهداتی است که سررسید و انتظار شرکت مبنی بر این است که بیش از یک سال تا تسویه آنها باقی مانده است.

بدهی‌های جاری از جمله بدهی‌هایی است که انتظار می‌رود در مدت زمان کمتر از یک سال پرداخت شود که شامل بدهی از بانک‌ها؛ اجاره بها، مالیات، دستمزد کارکنان، مالیات بر درآمد و نمونه هایی از این قبیل است که شرکت باید با تفکر و تعمق بتواند برای پرداخت آنها برنامه ریزی کند.

اما بدهی‌های غیرجاری تعهدات و دیونی است که پرداخت آنها بیش از یک سال زمان می برد و شامل تسهیلاتی است که شرکت برای اصلاح ساختار شرکت و برای خرید ماشین آلات، وام های بلند مدت، و همچنین ارتقای کیفیت محصولات به کار می گیرد. این بدهی ها شامل اسناد پرداخت، اوراق قرضه و یا وثیقه ها است.

حقوق صاحبان سهام در ترازنامه نشان دهنده میزان مالکیت و ارزش یک شرکت است که تحت مالکیت سهامداران است و سهامداری که قصد ورود به آن سهام را دارند باید به حقوق صاحبان سهام توجه ویژه ای داشته باشند.

نسبت‌های آنی، ذاتی و نسبت بدهی‌ها در سرمایه‌گذاری بسیار اهمیت دارد و بنا بر معادله اصل حسابداری، در ازای هر مبلغی که در شرکت وجود دارد، حق مالی آن اگر جزو دارایی مربوط به حقوق صاحبان است، بنابر حقوق صاحبان سهام که به عنوان ارزش ویژه هم شناخته می‌شود، نشانگر این است که مالکیت صاحبان کسب و کار چه میزان است. بنابراین، سرمایه قانونی افزایش سرمایه، صرف سهام، اندوخته قانونی و سایر اندوخته‌ها، سود و زیان انباشته و سهام خزانه باید در قیاس ترازنامه برای سرمایه گذاران مورد توجه قرار گیرد.